Şirketler İçin Bilgi Yönetimi

I. GİRİŞ

Bilgi yönetimi, bilgi yaratma, bilgiyi sunma ve hayata geçirme aşamalarını içinde bulunduran oldukça geniş bir süreçtir. Bu süreçlerin başında ise işletmelerdeki en önemli güçlerden biri olan entelektüel sermaye kavramı gelmektedir. Entelektüel sermayesi güçlü ve bilgi yönetimi stratejilerini doğru planlayan şirketlerin performansında artış göstermesi ve piyasada rekabet üstünlüğü sağlaması kaçınılmazdır. Nitekim, günümüzde işletmelerin başarısını sahip oldukları bilgi birikimlerini nasıl ve ne derece etkili kullandıkları belirlemektedir. Bu anlamda teknoloji çağımızın vazgeçilmezi olan bilgi temelli varlıklarının önemi ve bunların doğru yönetilmesi işletmeler açısından oldukça önemli bir hale gelmiştir.

II. BİLGİ YÖNETİMİ VE ÖNEMİ

İşletmelerin son zamanlarda kullandığı en önemli kaynak bilgi olup entelektüel sermaye olarak nitelenen unsurlar önemli bir rekabet silahı ve değer yaratıcı güç haline gelmiştir. Sahip olduğu bilgi potansiyelini iyi kullanan ve paylaşan işletmeler rekabet üstünlüğünü sağlayarak başarıya ulaşmaktadır. Şirketlerin sahip olduğu fiziksel aktif değerlere göre çok daha büyük piyasa değerine ulaşmış olmaları bu başarının göstergelerinden biridir. Bu nedenle, işletmeler değeri her geçen gün daha çok açığa çıkan bilginin yönetimine odaklanmışlardır.
Bilgi yönetiminin temeli insan olup yeni ve fikir ve ürünler insanlar tarafından üretilir, işlenir ve kullanır. İşletmeler tarafından bilgiden yararlanma ise bilgi transferi şeklinde gerçekleşmektedir. İşletmeler bilgi yönetimi kapsamında ; bilgiyi geliştirme, kontrol etme, uygulama, artırmak için çaba gösterme ve satma konusunda gayret gösterirler. Bilgi yönetimi sayesinde müşteri memnuniyeti ve sadakati sağlanarak şirketin değer yaratma seviyesi yükselmektedir.

III. BİLGİ YÖNETİMİ SÜRECİ VE UYGULAMASI

İşletmeler bilginin yönetilmesi için işyerinde hem bireysel hem de organizasyonel öğrenme ve gelişme ortamını oluşturmalıdır. Bilginin etkin yönetilmesi sayesinde firmanın entelektüel sermaye değerleri artış gösterecektir. Bilgi yönetim sürecini dört aşama halinde incelersek bunlar;

• Elde etme: Pratik öğrenme ve deneyim kazanma yoluyla yeni bilgiere sahip olma
• Geliştirme: Bilgiyi bireysel ve şiket organizyonu boyutunda geliştirme
• Elde Tutma: Şirketin refahı için bilginin mümkün olduğunca şirket içinde kalmasını sağlama
• Paylaşma: Bilginin kazanca dönüşebilmesi için bilgiyi şirket içinde aktarma veya müşterilerle paylaşma şeklindedir.

Bilgi yönetiminin temel amacı, bilgi üretimi getirisini artırmak, bilginin sağladığı imkan ve avantajlardan yararlanmaktır. Bunu elde etmek için her işletmenin farklı yöntemler tercih ettiği görülmektedir. Mükemmellik merkezleri, bilgi merkezleri ve yetkinlik merkezleri şirketler tarafından bilgi yönetiminin sağlanmasında sıklıkla kullanılmaktadır. İşletmeler açısından tüm bunlar ek maliyet olarak görülse de entelektüel sermayeyi kaybetmek işletmeler için çok daha büyük kazanç kaybına neden olacaktır.
Bilgi yönetiminin uygulanması için aşağıdaki adımların tamamlanması gerekmektedir. Bunlar ;

• Bilgi yönetimi stratejilerinin işletme amacına uygun ilişkilendirilmesi
• Bilgi yönetimi ekibi kurulması
• Kritik bilgi varlıklarının tanımlanması
• Bilgi yönetiminin paylaşılan değerlerini, vizyonunu ve amaçlarının geliştirilmesi
• Yeni bilgi yönetim yapısı, süreçleri, teknolojinin rolleri ve ödüllerin oluşturulması
• Bilgi yönetimi için uygun organizasyonel kültürü oluşturulması ve sürdürülmesidir.

IV. SONUÇ

Bilgiye erişim, bilgiyi işletme içerisinde sürdürülebilir kılmak ve eldeki bilgiler ile yeni bilgiler elde edilmesine olanak sağlayacak organizasyon yapılarını kurmak çağımızın beraberinde getirdiği önemli özelliklerden bazılarıdır. Bu açıdan baktığımızda bilgi, günümüzde rekabeti belirleyen en önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.
Entelektüel sermaye varlıkları her ne kadar firmaların finansal tablolarında yer almasa da firma performansıyla doğrudan ilgili olup işletmelere katma değer sağlayarak sürdürebilir rekabet avantajı elde etmelerini sağlamaktır. Bu durum, rekabet dünyasında ayakta kalmak ve rakiplerinin önüne geçmek isteyen şirketler için insan sermayesini etkili kullanma zorunluluğunu da beraberinde getirmiştir. Bu kapsamda işletmeler hiyerarşik olarak hiçbir ayrım yapmadan tüm personellerini sürece dahil etmeli ve çalışanların sahip olduğu bilgi, birikim ve beceriden en üst seviyede yararlanmaya çalışmalıdır. İşletmeler elde ettiği bu verileri öncelikle örgütün yapısına uygun hale getirmeli ardından bu bilgiyi işletme amaçlarına uygun olarak korumalı ve saklamalıdır.